Pomiędzy rozsądkiem a dobrym sercem

Tytuł: W słusznej sprawie
Autor: Diane Chamberlain
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Rok wydania: 2014
Liczba stron: 456
Gatunek: literatura współczesna 

Ivy i jej starsza siostra, Mary Ella wiodą życie, którego nikt nie mógłby im zazdrościć. Wychowują się w skrajnej biedzie, bez rodziców, po szkole muszą pracować na plantacji tytoniu. Przez cały czas polegają na pomocy innych, wciąż liczą na miejscowego bogacza albo przychylne oko opieki społecznej. Wydaje się, że dziewczynki nie oczekują jednak wiele- pragną po prostu trochę ciepła, miłości, różnie pojętej bliskości.

Młodość, brak doświadczenia, kiepskie rozwiązania. Jak myślicie, co jeszcze gorszego mogłoby im się przytrafić? Co ostatecznie przekreśliłoby ich szansę na poprawę losu? Owszem, chodzi o dziecko. Tak pożądane przez większość kobiet, jednak absolutnie niewskazane w przypadku nastolatek. Na tym problemie i związanej z nim otoczce Diane Chamberlain zbudowała fabułę swojej książki.

Wyobraźcie sobie, że ktoś inny mógłby decydować o Waszym dziecku i o Was samych. Obcy ludzie mieliby prawo nie tylko odebrać Wam dziecko, ale także doprowadzić do tego, żebyście już nigdy go nie mieli. Brzmi jak prawdziwy koszmar i coś zupełnie nierealnego. Czyżby? W latach 60. w Karolinie Północnej sterylizacja nikogo nie dziwiła. Wystarczyło, że potencjalni kandydaci spełniali kilka warunków, o istnieniu których niekoniecznie mieli pojęcie, a szybko mogli stać się obiektem tych doświadczeń rodem z czasów wojennych.

Kiedy poznawałam bliżej historie Ivy i jej siostry nie mogłam zrozumieć, jak to możliwe, że takie rzeczy faktycznie miały miejsce, jeszcze długo po tych niezapomnianych historycznych wydarzeniach. Nie mogłam sobie wyobrazić, że coś takiego mogłoby spotkać mnie. Każda kolejna strona wdzierała się do mojego umysły i miażdżyła mi serce. Czym zawiniły te dziewczynki?- pytałam samą siebie. Niewiedzą? Biedą? Kiepskim wychowaniem? Do tej pory żyłam w przekonaniu, że najlepszą autorką książek obyczajowych jest Jodi Picoult. To ona wstrząsała mną do głębi, a poruszane przez nią tematy jeszcze przed długi czas mnie paraliżowały. Teraz już wiem, że istnieje przynajmniej jeszcze jedna autorka, która w niczym jej nie ustępuje i po której książki mogę sięgać w ciemno, bo z pewnością mnie nie zawiodą.

Sterylizacja to temat ważny i potrzebny. Powinniśmy mieć świadomość tego, co się wydarzyło i spróbować to zrozumieć. Chamberlain nie wystarczy jednak wyłącznie jeden poruszający temat. Realia, w jakich obsadziła akcję powieści skłaniają do kolejnych refleksji i przemyśleń. Nigdy nie rozumiałam i chyba nigdy nie zrozumiem dyskryminowania człowieka ze względu na rasę, religię, czy przekonania. Ciężko mi było czytać o podziale na dwa osobne społeczeństwa- wspólnotę białych i kolorowych. A fakt, że kolorowi najlepiej by zrobili gdyby nie istnieli? Grrr. Jak tak można? Jakimi nas to czyni ludźmi? Czy rzeczywiście jesteśmy lepsi od zwierząt?

Problemy sióstr Hart obserwujemy z perspektywy opiekunki społecznej, Jane. Odważnej, inteligentnej i ambitnej kobiety, która zdawała się wyprzedzać swoją epokę. Wydaje się jednak, że jej zalety i marzenia przestały się liczyć, kiedy została żoną lekarza. No bo jak to tak? Czy czegoś jej brakuje, że musi pracować? Czy szanowny małżonek za mało zarabia? Czy koniecznie musi go ośmieszać przed znajomymi? Czy musi dotykać tych kolorowych?! Niby XX wiek, a ja nie mogę pozbyć się wrażenia, że przenosimy się w tym miejscu do średniowiecza. Autorka zwraca uwagę na niełatwą sytuację kobiet w tamtym okresie i przypomina, jak niewiele płeć piękna miała wówczas do powiedzenia. Kobieta miała być przede wszystkim ozdobą i wizytówką swojego mężczyzny, a w gestii jej obowiązków leżało uszczęśliwianie go i spełnianie jego kaprysów. Przykre.

„Wybrałaś życie, na które żadna z nich nigdy by się nie odważyła: chcesz być sobą”.

Musze Wam się przyznać, że czasami denerwuje mnie książkowa miłość, zazwyczaj wciskana wszędzie, gdzie tylko się da. Bywają jednak takie wątki, które czyta się z przyjemnością, za sprawą autora, który potrafi je poprowadzić w interesujący sposób. Miłość widziana oczami autorki jest piękna, dojrzała, godna pozazdroszczenia. Taką chciałabym ją postrzegać zawsze.

”Razem stanowiliśmy cudowny tandem, no i byłam absolutnie pewna, że mnie kocha. A dzięki miłości można rozwiązać każdy problem”.

„To on przywrócił mnie do życia, chociaż nawet nie wiedziałam, że jestem martwa”.

Chamberlain zupełnie mnie uwiodła. Pomysłem, słowem, realizacją tematu. Stworzyła bardzo piękną, dojrzałą i dopracowaną powieść, w której zadbała o każdy szczegół. Bohaterowie są charakterystyczni i wyraziści, realistycznie oddający klimat swojego środowiska. Tematyka, na której skupia się autorka, jest w moim przekonaniu ponadczasowa i warta poznania. Książka nie byłaby jednak tak wartościowa bez urokliwego języka, jakim posługuje się autorka.