Nie mów nikomu!

Autor: Naomi Ragen
Tytuł: Nic nie mów
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 408
Gatunek: literatura współczesna

W tym samym czasie do szpitala trafia dwóch braci. Chłopcy odnieśli bardzo poważne obrażenia, a matka dzieci nie chce zdradzić policji żadnych szczegółów. Kim jest kobieta tak odporna na krzywdę swojego potomstwa? Czy to jeszcze sprawczyni czy już ofiara? Co przydarzyło się dzieciom?

Książki oznaczone klubowym logo „Kobiety to czytają” to powieści trudne, o skomplikowanej tematyce, dające do myślenia i zmuszające do refleksji. Ich lektura często okazuje się o niełatwa, bo mimo że należą do literatury kobiecej, to zdecydowanie do tej z wyższej półki- bardziej osobistej, emocjonalnej, dopracowanej, dla nas i o nas. „Nic nie mów” bardzo dobrze wpisuje się w ten schemat. Choć tematyka intryguje i zachęca do zagłębienia się w książce, czasami przyjemniej byłoby ją odłożyć. Tylko, że niekoniecznie doczekamy się lepszego momentu, by po nią sięgnąć.

Przemoc zawsze wywiera na człowieku wielkie wrażenie. Szczególnie zaś, gdy dotyczy dzieci, istot bezbronnych i słabszych. Ragen opowiada nam historię szalenie smutną, głęboko poruszającą i niepokojącą. Od początku zdajemy sobie sprawę, że książkowe maleństwa spotkała wielka krzywda, ale autorka przez długi czas nie zdradza nam, co właściwie się wydarzyło. Robi to spokojnie, niespiesznie posuwając akcję powieści do przodu, efektownie łączy przeszłość z teraźniejszością prowadząc akcję dwutorowo. Dzięki temu rozbudza naszą ciekawość i stopniuje napięcie, by w finale uderzyć w nas jeszcze mocniej. Okrutniej. Brutalniej.

Historię chłopców odkrywa przed nami detektyw Bina Cedek. Z jej perspektywy wydaje się ona szczególnie przerażająca, bowiem policjantka również jest matką i wielokrotnie próbuje zrozumieć, jak można wyrządzić dzieciom tak wielką krzywdę, a następnie zatajać prawdę, bronić winnych. Ragen pięknie pokazuje istotną rolę matki w życiu każdego dziecka, kolejno prześlizgując się po bohaterach i ukazując ich relacje z rodzicielkami. Całe tło obyczajowe zostało w książce znakomicie dopracowane, wszystkie szczegóły są zgrabnie dograne, a tematy pięknie współgrają. Nie sposób w tym miejscu do niczego się przyczepić.

Ragen postawiła sobie poprzeczkę bardzo wysoko, wiele miejsca poświęcając w swojej książce kwestiom religii i problematyce sekt. Szczerze mówiąc trochę mnie zmęczyły te religijne zmagania, przede wszystkim ze względu na fakt, że nie rozumiałam zachowania bohaterów, faktu, że poświęcają tak wiele w imię religijnych przekonań, choć w pewien sposób ich determinacja mi zaimponowała. Niepotrzebnie moim zdaniem autorka zaangażowała się aż tak mocno w ten wątek. Różnego rodzaju cytaty, odniesienia do religijnych przywódców, wyznania wiary i ogólny klimat duchowości nieco mnie przytłoczyły. Co ciekawe jednak w pewnym momencie Ragen bardzo zgrabnie przeszła do tematyki sekt religijnych, a te wątki były zdecydowanie warte uwagi.

Bohaterów nie sposób jest polubić (wyjątek stanowią policyjni funkcjonariusze). Zarówno mama dzieci, jak i jej mąż zrobili na mnie bardzo złe wrażenie. Nie rozumiałam podejmowanych przez nich decyzji i ścieżki, którą obrali, a która ostatecznie doprowadziła do tak smutnej historii. Nie znaczy to jednak, że powieściowym postaciom czegokolwiek zabrakło. Ragen bardzo dobrze wykreowała swoich bohaterów, wpisując w ich charaktery cechy świetnie pasujące do tematyki książki. Zdumiewająco ukazała kontrasty między nimi, ich słabe i mocne strony, podatność na wpływy i manipulacje, a także źródło ich siły i determinacji. Po prostu w tym przypadku nie sposób było ich polubić.

To powieść, która mocno się wyróżnia. Cenna i ważna, ale dość trudna w odbiorze. Napisana możliwie lekko, uwzględniająca istotne aspekty, posługująca się kryterium prawdy i oparta na faktach. Warto po nią sięgnąć, choć nie każdemu przypadnie do gustu ze względu na mnogość zawartych w niej okropieństw.

Za możliwość przeczytania książki serdecznie dziękuję Wydawnictwu Prószyński i S-ka.